Tìm hiểu về kết cấu của nhà gỗ cổ Việt Nam

Kiến trúc nhà gỗ cổ là một trong những nét đẹp truyền thống của nền văn hóa Việt Nam ta từ xưa đến nay. Cho đến nay, cuộc sống ngày càng hiện đại với những công trình kiến trúc quy mô lớn, nhưng người Việt vẫn giữ gìn nét đẹp ấy. Kiến trúc nhà cổ Việt Nam vẫn được sử dụng để sinh hoạt gia đình, thờ tổ, thờ họ,... Đặc biệt là ở khu vực miền Bắc, vẻ đẹp cổ truyền ấy như trở thành một điều không thể thiếu trong cuộc sống.

Khi tìm hiểu về thiết kế nhà cổ Bắc Bộ, chắc hẳn nhiều người sẽ thắc mắc rằng loại hình kiến trúc này bao gồm những gì. Vậy kết cấu của nhà gỗ cổ có gì mà vẫn vững chãi qua hàng chục thập niên? Cũng như những công trình xây dựng nhà ở khác, nhà gỗ cổ gồm có phần khung, mái nhà và móng. Xét chi tiết hơn thì sẽ có 5 bộ phận chính gồm: xà, cột, kẻ, mái và con rường. 

Cột - Nét đặc trưng của nhà cổ Việt Nam

Cột là một trong những bộ phận chủ chốt quyết định độ vững chãi của ngôi nhà. Kiến trúc nhà cổ Việt Nam thường có 3 loại cột chính là:

• Cột cái là những cây trụ cột của căn nhà, thường thì một ngôi nhà chỉ có 1 hoặc 2 cột cái. Tuy nhiên tùy vào quy mô của ngôi nhà mà có thể có nhiều hơn. 
• Cột con (cột quân) thường có kích thước hình dáng nhỏ hơn, được liên kết với nhau và với cột cái bằng các cây xà ngang. 
• Cột hiên được đặt phía ngoài bậc tam cấp để đỡ lấy phần mái trước nhà, thường chiều cao của cột hiên sẽ thấp hơn cột con và cột cái. 

Xà 

Trong công trình kiến trúc nhà gỗ cổ, xà là những thanh gỗ dài mang nhiệm vụ giúp liên kết các cây cột với nhau. Những loại xà chủ yếu có trong một ngôi nhà là: 

• Xà thượng nằm ở vị trí gần đỉnh của cột cái, chức năng chính của xà thượng là liên kết các cột cái với nhau. 
• Xà hạ cũng mang chức năng giống xà thượng nhưng nằm ở bên dưới. 
• Xà cái có vị trí nằm ngay trên quá giang, giúp liên kết cột cái nhưng nằm ở bên dưới xà thượng. Xà cái cũng tương tự như xà hạ nhưng kích thước to hơn nên có thể gộp chúng lại làm một. 
• Xà trung có vị trí nằm giữa xà thượng và xà hạ, chỉ được dùng đến khi 2 loại xà trên không có. 
• Xà nách mang chức năng liên kết giữa cột cái và các cột con. 
• Xà tử thượng được đặt ở phía bên trên các cột quân, có công dụng liên kết các cột con với nhau. 
• Xà tử hạ được đặt ở vị trí dưới xà tử thượng và mang công dụng tương tự với nó. 
• Xà hiên nằm ở bên trên đầu và liên kết các cột hiên với nhau.
• Xà ngưỡng thường nằm dưới chân các cây cột con và gần cửa để đỡ các khuôn cửa. 

>>> Có thể bạn quan tâm: Chiêm ngưỡng những mẫu nhà cổ Việt Nam đẹp và linh thiêng

Bẩy và kẻ

Đây là những loại dầm nằm trong khung liên kết các cột con, thường có 3 loại: 

• Kẻ hiên nằm tựa bên trên cột hiên, mấu nối từ cột con đến cột hiên, đỡ một phần mái nhà phía bên ngoài. 
• Bẩy chính là phần dầm để đỡ lấy phần mái phía sau để đưa ra ngoài hoặc sang 2 bên và không có cột đỡ một đầu.
• Kẻ ngồi được đặt phía trên quá giang, giúp mấu nối các cột cái và cột con trong khung. 

Con rường 

Thiết kế nhà cổ Bắc Bộ không thể nào thiếu đi con rường. Đoạn con rường ấy dùng để đỡ hoành mái nhà, có hình dạng dầm gỗ hộp. Càng lên cao thì chiều dài của con rường càng ngắn dần vì độ vát của mái nhà. Có 2 loại con rường đó là: 

• Con rường bụng lợn ở trên cùng. Bên dưới nó là những ván lá đề điêu khắc các họa tiết. 
• Rường cụt là một chi tiết nằm ở giữa cột cái và cột con, chồng lên xà nách.

Mái nhà 

Mái nhà của những ngôi nhà mang kiến trúc nhà gỗ cổ được cấu tạo từ các bộ phận: hoành, đui (rui), mè, gạch màn, ngói mũi hài. Mái nhà không chỉ mang chức năng che mưa chắn gió, cách nhiệt, đảm bảo độ bền vững cho ngôi nhà mà còn góp phần xây dựng nên diện mạo kiến trúc cùng với linh hồn của ngôi nhà.

>>> Xem thêm: Đơn vị thiết kế nhà cổ tại Hà Nội - Đẹp đúng ý gia chủ

LTA Home - Đơn vị thiết kế và thi công nhà gỗ cổ Việt uy tín

Nếu bạn đang có nhu cầu thiết kế và thi công nhà gỗ cổ Việt Nam, hãy liên hệ ngay với LTA Home. Chúng tôi đã có nhiều năm kinh nghiệm trong việc thiết kế và thi công các công trình nhà ở và công cộng với đa dạng các mẫu đẹp, đạt chuẩn mọi tiêu chuẩn. LTA Home đã và đang có rất nhiều dự án quy mô trên toàn quốc nhờ có đội ngũ nhân viên và kỹ sư chất lượng cao. 

Trên đây là những chia sẻ về kết cấu nhà gỗ cổ Việt Nam, mong rằng sẽ hữu ích với các bạn!